Trang nhà LƯƠNG Y PHAN CÔNG TUẤN

XUÂN NHẬT ĐĂNG SƠN THÁI DƯỢC

14/08/2025

THƠ CHỮ HÁN HẢI THƯỢNG LÃN ÔNG 15

XUÂN NHẬT ĐĂNG SƠN THÁI DƯỢC – 春日登山採藥

NGÀY XUÂN LÊN NÚI HÁI THUỐC

Nguyên văn và phiên âm :

紆廻石徑達山扉     Vu hồi thạch kính đạt sơn phi,

落雪殘花浸道衣     Lạc tuyết (1) tàn hoa tẩm đạo y.

拂去荒雲登絕巚     Phất khứ hoang vân đăng tuyệt hiến,

鳳凰巢下覔靈芝     Phượng hoàng sào hạ mịch linh chi.

Dịch nghĩa:

Đi quanh quất con đường đá tới vách núi,

Tuyết [1] rụng hoa tàn thấm vào áo của đạo nhân.

Gạt bỏ đám mây hoang vu lên đỉnh núi cao,

Tới dưới tổ Phượng hoàng tỉm cỏ linh chi.

Dịch thơ:

Đường lên sườn núi mãi quanh đi,

Tuyết rụng hoa rơi đẫm đạo y

Rẽ lối mây mù leo tận đỉnh,

Tới vùng tổ phượng hái linh chi.

(Nguyễn Thanh Giản, Tử Siêu, Nam Trân dịch)

Bản dịch khác:

Quanh co lối đá tới chân núi

Tuyết rụng hoa rơi thấm đạo y

Vén sạch mây mù lên đỉnh vút

Dưới vùng tổ phượng kiếm linh chi

(Bùi Hạnh Cẩn dịch)

Đường đá quanh co men vách núi

Hoa rơi tuyết rơi đẫm áo người

Rẽ lối mây mù lên tận đỉnh

Tới vùng tổ phượng tìm linh chi

(Trương Thìn dịch)

Đường đá quanh co núi cheo leo

Tuyết hoa đẫm áo gấp nhăn nheo

Mây hoang vén sạch trèo lên đỉnh

Tìm hái linh chi  tổ phụng treo

(Phan Công Tuấn dịch)

Chú thích: 

[1] Theo chúng tôi nghỉ có thề nó là chữ “lộ” là sương móc, chứ không phải là chữ tuyết. Bởi vì, dây là một trường họp thực tế, tác giả tả vè cảnh di hái thuốc của bàn thăn mình. Noi tác giả hái thuốc là vùng núi Hương san Hà Tỉnh, mà thòi tiết lúc ăy vào mùa xuân. Với khí hậu của đất Hương sơn và thời tiết của mùa xuân bán nhiệt dới thì láy dâu ra tuyết. Ngay chính bản thân tác giả cũng cho Lỉnh nam không có thương hàn, thì làm sao tác giả có thề nhận là Hương sơn Hà Tỉnh lại có tuyết. Vậy thì rất có thề chữ “tuyết” kia. là chữ “lộ” viết chép sai nét của người: dời sau. Nếu ta cứ dể nguyên chữ dó, sẽ làm giảm giả trị thực tế vãn chương của tác giả [Chú thích của nhóm dịch giả trong tập Y Huấn Cách Ngôn, NXB Y học và Thể dục Thể thao, 1964).