Trang nhà LƯƠNG Y PHAN CÔNG TUẤN

SÚC TUYỀN HOÀN – bài thuốc hay chữa đái són, đái dầm

08/06/2025

Đái són, đái sót, đái dầm,

Đái đêm, đái vặt, khó cầm được ngay.

Súc tuyền hoàn chữa rất hay:

Ích trí, Ô dược, Củ mài đồng cân.

SÚC TUYỀN HOÀN  là phương thuốc khá đơn giản, gồm 3 vị: Ích trí nhân, Ô dược và Sơn dược (củ mài), cân lượng đồng nhau, tán bột làm hoàn cỡ bằng hạt đậu xanh, mỗi lần uống 4-12g, ngày dùng 1-2 lần.

Phương này có xuất xứ từ sách Phụ nhân lương phương, tài liệu cổ có khi ghi  công thức chỉ 2 vị thuốc đầu, nhưng cách chế nói rõ lấy bột Sơn dược nấu rượu làm hồ để làm hoàn với bột 2 vị thuốc đó.

Phân tích bài thuốc cho thấy  Ích trí nhân là chủ dược, tác dụng bổ thận trợ dương, cố tinh súc niệu; Ô dược là trợ dược giúp bàng quang khí hóa, ôn thận tán hàn; Hoài sơn là tá dược ích thận sáp tinh, bổ ích tỳ vị. Toàn phương có công năng ôn thận khư hàn, súc niệu chỉ di (ấm thận, trừ lạnh, bớt đi tiểu, cầm di tinh); chủ trị người già thận và bàng quang hư lạnh, đi tiểu liên miên (nhất là vào ban đêm), tiểu són (tiểu tự ra, không tự chủ, không nín được), tiểu sót (tiểu xong còn ri rỉ một số giọt), ngoài ra bài thuốc này cũng trị trẻ em đái dầm cũng rất hiệu quả.

Qua nhiều năm ứng dụng, nhận thấy đây là bài thuốc đơn giản và rất hiệu nghiệm nên tôi đã soạn thành bài vè trên đây, giúp quý đồng nghiệp và bạn đọc dễ nhớ và dễ phổ biến phương thuốc.

Xin lưu ý, với những bệnh nhân đau yếu lâu ngày, thầy thuốc nên truy tìm căn nguyên bệnh, như có chủ chứng thân dương hư (tiểu nhiều, tiểu són kèm hoạt tinh, sợ lạnh, ỉa lỏng, thở hụt hơi…) thì phối hợp thêm bài thuốc Bát vị thận khí hoàn, có chủ chứng  khí hư hạ hãm (nhất là hay gặp ở phụ nữ, biểu hiện đái vặt kèm khí hư, sa bàng quang, sa tử cung…) thì phối hợp thêm bài Bổ trung ích khí thang, như vậy hiệu quả chữa bệnh mới duy trì lâu dài, mỹ mãn hơn.

PHAN CÔNG TUẤN

(CTQ số 168, tr. 29)