Trang nhà LƯƠNG Y PHAN CÔNG TUẤN

MAO HƯƠNG

29/08/2025

LĨNH NAM BẢN THẢO TÂN BIÊN

MAO HƯƠNG 茅香

Nguyên văn và phiên dịch:

茅香俗號羅核 𦲺     Mao hương tục hiệu là cây sả

花葉苦温全用可     Hoa diệp khổ ôn toàn dụng khả (1)

腹冷淹疼胃吐翻     Phúc lãnh êm đông vị thổ phiên

辟邪去穢宜参助     Tịch tà khứ uế nghi tham chữa (2)

MAO HƯƠNG tục gọi là cây Sả

Tính đắng ôn, dùng cả hoa lá

Phiên vị nôn mửa đau bụng hàn

Khí uế (trọc), trừ tà dùng được cả.

Tân biên:

Mao hương, còn gọi Sả – Cymbopogon citratus, thuộc họ Lúa – Poaceae. Thường trồng khắp nơi để làm thuốc và gia vị.

Bài thuốc:

1. Nồi xông giải cảm: Lá sả, Lá bưởi, Lá chanh, Cúc tần, Hương nhu, Bạch đàn, mỗi thứ 1 nắm, bịt kín nồi nấu sôi vài dạo, trùm chăn xông cho ra mồ hôi rồi lau khô, xong uống 1 bát nước nồi xông đó rồi nằm nghỉ.
2. Bỗng dưng phù nề hai chân, đái ít, thấp thũng: Toàn cây sả, Cỏ xước, Rễ tranh hoặc Bông mã đề mỗi thứ 1 nắm, sắc uống mỗi ngày 1 ấm, trong 3 ngày.

Chú thích:

(1) LNBT khắc “toàn khả dụng”, chúng tôi theo NDTH ghi “toàn dụng khả” cho hiệp vần.

(2) Chữ trợ 助 đọc theo âm Nôm ở đây là “chữa’. Câu “Thuốc Nam Việt chữa người Nam Việt” cũng dùng chữ “助 – trợ” đọc là  “chữa” này.