Trang nhà LƯƠNG Y PHAN CÔNG TUẤN

Có lần đọc một bài viết của một giáo sư khả kính đầu ngành nói về bộ sách NAM DƯỢC THẦN HIỆU (NDTH) suốt 10 quyển bệnh học với gần bốn ngàn phương thuốc, chỉ duy nhất có một phương thuốc dùng nhân sâm 5 phân (đó là phương thuốc ở Quyển 1, mục IV, tiểu mục 9) tôi nghe sướng trân người, chộp lấy ý này đưa vào trong bài viết TUỆ TĨNH… LAN MAN KÝ.

Tất nhiên, trước đó tôi có lật quyển NDTH do NXB Y học tái bản năm 1993  để xem lại và kiểm chứng thấy đúng như vị giáo sư trên đã nói (xem ảnh dưới).

Kiểm tra lại theo bản in sách TUỆ TĨNH TOÀN TẬP, NXB Yhọc in năm 2004 cũng in y chang như vậy.

Vậy mà, mới đây đọc lại bài viết hơn 15 năm trước, tự dưng thấy nghi nghi, không hiểu sao chứng trúng nắng đau đầu mà lại dùng vị thuốc Nhân sâm, nên tôi tìm thêm bản dịch NDTH in lần thứ 2 năm 1972 đối chiếu, mới thấy bài thuốc đó không phải dùng Nhân sâm mà là Nhân trần, và là một trong 6 vị của một bài thuốc đã bị người hiệu đính lần in sau tách làm 2 bài (xem ảnh dưới).

Chưa yên tâm, tôi tìm trang tương ứng trong bản gốc chữ Hán của sách NDTH mới xác định bản dịch bản in lần thứ 2 vào năm 1972 là hoàn toàn chính xác (một thân hữu là trưởng nam của một giáo sư đầu ngành Dược liệu cũng đã xác minh giúp tôi bản in NDTH lần đầu tiên năm 1960 cũng đúng như bản in lần 2).

Cũng may là tôi lục kỹ lại sách NDTH, quả thật là cũng có 1 bài thuốc dùng Nhân sâm ở Quyển 8, mục XIV, tiểu mục 1; chứ không phải ở ở Quyển 1, mục IV, tiểu mục 9 như vị giáo sư kia từng nêu. Thì ra ý kiến về NDTH có một bài thuốc dùng Nhân sâm còn đúng.

Chợt nhớ lời học giả Thu Giang Nguyễn Duy Cần trong cuốn TÔI TỰ HỌC, rằng đọc sách nên “uống nước tận nguồn”: “Đọc sách hay, cần đọc ngay nguyên văn. Nếu không đọc được nguyên văn, thì phải tạm đọc sách dịch. Như thế thì sự hiểu biết của ta cũng kể là hiểu biết tạm thời thôi. Văn dịch chỉ đưa đến cho ta có một phương diện về tư tưởng của tác giả thôi, bởi người dịch cũng chỉ dịch theo sự hiểu biết tạm thời của họ. Câu nguyên văn, ta có thể ví như mặt biển rộng thênh thang, còn câu văn dịch không khác chi là mặt nước ao tù”.

Quả thật chí lý !