Trang nhà LƯƠNG Y PHAN CÔNG TUẤN

“Người Đàn Bà Ngồi May” lan tỏa cảm xúc và yêu thương

03/01/2024

(KỶ NIỆM 1 NĂM RA ĐỜI BÀI THƠ “NGƯỜI ĐÀN BÀ NGỒI MAY”)

Cách đây tròn 1 năm, ngày 3/01/2023 bài thơ “Người Đàn Bà Ngồi May” đã ra đời và đăng trên FB của tôi.

Tôi còn nhớ rõ tối hôm đó Bệnh viện Y học cổ truyền Đà Nẵng liên hoan tổng kết cuối năm 2022. Tình cờ ngồi bên bạn Nguyễn Hữu Huy là phiên dịch viên của bà Bà V.Mary Lockett, thấy bạn Huy lướt điện thoại có mấy tấm ảnh bà chuyên gia người Mỹ ngồi may tôi hết sức bất ngờ.  Bất ngờ hơn khi bạn Huy giới thiệu sản phẩm Bà may chính là những cái đai để sử dụng tập vật lý trị liệu cho bệnh nhân tại bệnh viện.

Gần mười năm làm việc cùng Bà ở Bệnh viện YHCT Đà Nẵng, tôi đã không ít lần giới thiệu việc làm thiện nguyện của Bà cho các bạn phóng viên báo chí, truyền hình ở trung ương địa phương viết bài, làm phóng sự về Bà, vậy mà chưa bao giờ biết chi tiết về việc Bà ngồi may đai tại nhà để mang lên phục vụ bệnh nhân như thế.

Đêm hôm đó, sau buổi tiệc về nhà, ngồi ngắm mấy tấm ảnh bạn Huy chuyển cho, tôi thực sự xúc động. Ban đầu định viết một bài báo nhưng rồi tự dưng ngồi thừ để hình ảnh đó cứ ám ảnh trong óc trong tim, và bất chợt được giải tỏa thành những dòng thơ ùa đến rất nhanh. Và tôi đã đăng ngay bài thơ lên FB đêm đó.

N G Ư Ờ I  Đ À N  B À  N G Ồ I  M A Y

Kính tặng Bà Virginia Mary Lockett

Chuyên gia Phục hồi chức năng tại Bệnh viện YHCT Đà Nẵng

Người đàn bà ngồi may

Không phải áo cho chồng

Không phải váy cho con

Người đàn bà ngồi may

Giữa mùa đông giá rét

Chân đạp trên bàn đạp chiếc máy may cũ kỹ

Tiếng xình xịch như vọng từ quá khứ

Những đường may nhẫn nại

Đan vào từng thớ vải đêm nay

Người đàn bà ngồi may

Để ngày mai

Mang lên bệnh viện

Món quà tặng cho bao người cần đến

Ở đơn vị Phục hồi chức năng

Những bước chân khập khiễng thăng bằng

Những cánh tay ngập ngừng đánh võng

Tìm điểm nối tương lai

Người đàn bà ngồi may

Những chiếc đai

Giúp kỹ thuật viên đôi tay bớt mỏi

Giúp bệnh nhân phòng chống té ngã

Những bước chân vững vàng

Bện chặt tựa hôm nay

Người đàn bà ngồi may

Đến từ bang Virginia miền Đông nước Mỹ

Vùng đất mẹ của 8 đời tổng thống

Lại chọn Đà Nẵng làm quê hương

Người đàn bà ngồi may

Đã 16 năm trường

Tình nguyện tập phục hồi chức năng

Cho hàng ngàn bệnh nhân chấn thuơng bại liệt

Người đàn bà ngồi may

Cho bao người lành lặn

Người đàn bà ngồi may

Như Bồ tát thị hiện

Giữa cõi đời thánh thiện

An lành mùa Giáng sinh !

3.01.2023

TUẤN PHAN

Có lẽ do có nhiều người đồng cảm nên bài đăng trên FB sau đó đã có gần 50 lượt chia sẻ và hơn 120 like, quả là một kỷ lục với bài thơ nghiệp dư của một thầy lang. Có cả vài nhà thơ chuyên nghiệp vào FB bình luận, như chị Phan Hoàng Phương cho rằng “Bài thơ thiệt đẹp về một người phụ nữ thật đẹp”, hay anh Nguyễn Ngọc Hạnh lại bảo “Bài thơ hay, đậm tình” khiến tôi… nổ cả hai lỗ mũi!  Thừa thắng xông lên, tôi đã gởi ngay bản thảo cho ban biên tập Đặc san Diệu Âm và đã được xuất bản vào dịp lễ hội chùa Quán Thế Âm liền đó.

Một dịp tình cờ, một bạn phóng viên là Trịnh Minh Thanh đã đọc bài thơ của tôi và đã liên hệ dàn xếp làm phóng sự phát trên Truyền hình Thông tấn xã vào ngày 15/9/2023, ngay sau dịp Tổng thống Joe Biden kết thúc chuyến thăm Việt Nam.

(https://vnews.gov.vn/video/nu-chuyen-gia-nguoi-my-nang-tinh-voi-viet-nam-94270.htm).

Ngay sau đó 1 ngày, được sự giới thiệu của nhà thơ Hoàng Hưng, nhà văn Nghĩa Bùi (ian bui) ở Mỹ đã dịch bài thơ ra tiếng mẹ đẻ của nhân vật bài thơ trên fanpage Thơ Nhạc Song Ngữ.

https://www.facebook.com/bilinguist/posts/pfbid02wB9VANyoMoaygWE2j2Ckaq3rzMJAhnfH3HFA295vBfcwMWSTmhzFApYkUHreu6iZl

THE SEWING LADY

from “Người Đàn Bà Ngồi May” by Tuấn Phan, in honor of Virginia Mary Lockett — rehab therapist at Danang Traditional Medicine Hospital

The lady sits and sews

Not shirts for her husband

Nor skirts for her children

The lady sits and sews

In the cold of winter

Her feet pedal the old machine

Click-clacking echos from a distant past

Each patient line of simple thread

Stitches into the cloth of night

The lady sits and sews

So that tomorrow

She can bring to the ward

A present for many with needs

Legs that wobble their balance to keep

Arms that dangle like a hammock swinging

All seeking a future to simply connect

The lady sits and sews

Belts

For therapists their fatigue to ease

For patients their stumbling to stop

Whose slow but steady steps

Grip onto a fresh new day

The sewing lady

From Virginia on America’s East Coast

Land of eight U.S. presidents

Now calls Danang home

For sixteen years

She has sat and sewn

Just as she’s volunteered

To help rehab thousands of stroke patients

She sits and sews

For those who are whole

She sits and sews

Like a Boddhisatva of old

In a world full of blessings

And the peace of our Christmas season.

-translated by ianbui

2023.09.16

Và ngay lập tức, một cộng tác viên của nhóm Văn học nghệ thuật là nhà thơ, dịch giả Võ Thị Như Mai đang định cư ở Úc đã thiết kế thành “thi ảnh” cho phiên bản tiếng Anh này.

Khi chúng tôi chuyển bản dịch bài thơ và “thi ảnh” cho Bà thông qua bạn Huy phiên dịch, sau đó Bà đã gọi cho Huy nói rằng: Tác phẩm thật sự rất công phu và là công sức của mọi người đến từ 3 châu lục khác nhau. Thật đáng trân quý!  Bà gởi lời cảm ơn và nói thêm: “Chân thành cảm ơn tình cảm của tác giả dành cho Bà được gửi gắm qua bài thơ và bản dịch của nhà thơ Nghĩa Bùi thật quá xuất sắc. Bà rất cảm kích tấm lòng của mọi người!”. Tât nhiên là Bà không quên đưa ngay bài thơ cùng bản dịch và thi ảnh lên trang blog của mình: https://steadyfootsteps.blogspot.com/2023/09/the-sewing-lady.html?m=1&fbclid=IwAR11b1J8Cl2wo-iCgvA9b0Q9-FSa_ZSGPJnDKeV4y9RxD6hnemGcE2twd8Q

Dư âm của bài thơ đến đây vẫn chưa kết thúc. Một êkíp phóng viên báo Dân Việt từ Hà Nội đã bay vào Đà Nẵng để thực hiện một tác phẩm Emagazine báo chí khá đặc sắc: https://danviet.vn/chuyen-gia-vat-ly-tri-lieu-vmary-lockett-toi-uoc-duoc-song-mai-o-viet-nam-de-yeu-gan-bo-va-chua-lanh-20231112225453054.htm?fbclid=IwAR3_niQxH2jFKaJwFJOz60npL_fExedFahuhMWC0XMvs20kdBCuHsH8VFgY

Tác giả đã viết những dòng đầu bài báo như sau: “Một buổi chiều đầu thu Hà Nội, tôi tình cờ đọc được bài thơ của lương y Phan Công Tuấn viết về một người phụ nữ kỳ lạ, người đến từ Virginia, miền Đông nước Mỹ, đã dành phần lớn thời gian trong cuộc đời để yêu, gắn bó và chữa lành cho những bệnh nhân bị đột quỵ ở Việt Nam. Bài thơ xúc động viết về hình ảnh một người đàn bà ngồi may mỗi đêm đêm, nhưng không phải may áo cho chồng, may váy cho con…”

Và, dường như một phản ứng dây chuyền, ngay sau phóng sự truyền hình của Thông tấn xã và tác phẩm báo chí truyền thông đa phương tiện của báo Dân Việt, đã tác động kéo theo hai chương trình đình đám nữa là chương trình Hình ảnh từ Cuộc sống của VTV1 tối ngày 27/12/2023 và Chuyên mục Khách mời hôm nay của Truyền hình Quốc hội Việt Nam sáng ngày 30/12/2023.

Với tư cách tác giả bài thơ, tôi vô cùng cám ơn dịch giả và các bạn phóng viên đã chuyển tải thông điệp và lan tỏa cảm xúc và yêu thương mà bút lực của tôi không thể nào nói hết, để cùng nhau thay mặt hàng ngàn người bệnh và nhân dân Việt Nam nói lên lời cám ơn gởi đến người đàn bà kỳ lạ và nhân hậu đến từ miền Đông nước Mỹ.

Ngày 3/01/2024

P.C.T