Dưỡng sinh theo Đông Y Bảo Giám: DÙNG ĐẠO TRỊ BỆNH

26/10/2023

Cù Tiên nói rằng: Các bậc Thánh y ngày xưa trước hết chữa trị cái tâm con người để giúp cho họ khỏi mắc bệnh. Thầy thuốc ngày nay chỉ biết chữa bệnh thân mà không biết chữa bệnh tâm, giống như bỏ gốc phốc lên ngọn, biết sông không biết nguồn. Làm vậy mà mong muốn khỏi hẳn bệnh thì chẳng phải dại dột lắm sao? Họa may dẫu chữa bệnh đỡ trong nhất thời, nhưng với cách chữa của bọn thầy thuốc thế tục tầm thường đó, không thể nào dứt hẳn bệnh được.

Thái Bạch chân nhân nói: Muốn chữa được bệnh, trước chữa lòng người. Muốn lòng người ngay thẳng, phải giúp họ sống theo lẽ Đạo, khiến cho người bệnh trong lòng rũ bỏ hết tất cả nghĩ ngợi, nghi ngờ, lo lắng, mơ tưởng; tất cả vọng niệm suy nghĩ lăng xăng, tất cả bất bình phiền giận, tất cả nhân-ngã phân biệt ta-người, tất cả hối hận ăn năn bởi tội lỗi xấu ác đã làm. Buông thả liền các thứ đó ra khỏi thân tâm thì thiên tính tự nhiên của con người sẽ hòa hợp với mọi hoàn cảnh tự nhiên của vũ trụ, lâu ngày thiên tính ấy ngưng tụ thành Thần, thời tự nhiên cõi lòng rộng mở yên tĩnh, thân thể bình ổn nhẹ nhàng.
Biết vạn sự của thế gian đều là không hư (trống rỗng, không có tự tính), suốt ngày mưu lợi kiếm chác đều là vọng tưởng (lo nghĩ xằng bậy), biết thân mình đều là hư huyễn (không bền vững, biến đổi khôn lường), họa phúc chợt đến chợt đi, sống chết thoáng còn thoáng mất, khác nào một giấc chiêm bao. Hiểu thấu mọi sự, giải thích được ngay, thì lòng người tự nhiên thông suốt, vắng lặng; bệnh tật tự nhiên thuyên giảm, an bình. Làm được như vậy, thuốc chưa đến miệng, bệnh đã quên rồi. Đó là đại pháp dùng Đạo trị tâm, chữa bệnh của các bậc Chân nhân.

Lại nói: Bậc Chí nhân chữa trị lúc chưa có bệnh, thầy thuốc chữa trị sau khi có bệnh rồi. Chữa trị lúc chưa phát bệnh ấy là chữa vào tâm người bằng tu đạo dưỡng sinh; chữa trị sau khi đã phát bệnh ấy là dùng thuốc thang, châm cứu. Tuy phép trị có hai nhưng nguồn gốc bệnh thì chỉ có một, chưa từng thấy có bệnh nào phát sinh mà không có liên quan đến tâm vậy.

(trích ĐÔNG Y BẢO GIÁM – P.C.T dịch)

NGUYÊN VĂN PHỒN THỂ (KHÔNG CHẤM CÂU):

以道療病

臞仙曰古之神聖之醫能療人之心預使不致於有疾今之醫者惟知療人之疾而不知療人之心是猶捨本逐末不窮其源而攻其流欲求疾愈不亦愚乎雖一時僥倖而安之此則世俗之庸醫不足取也

太白眞人曰欲治其疾先治其心必正其心乃資於道使病者盡去心中疑慮思想一切妄念一切不平一切人我悔悟平生所爲過惡便當放下身心以我之天而合所事之天久之遂凝於神則自然心君泰寧性地和平知

世間萬事皆是空虛終日營爲皆是妄想知我身皆是虛幻禍福皆是無有生死皆是一夢慨然領悟頓然解釋則心地自然淸淨疾病自然安烡能如是則藥未到口病已忘矣此眞人以道治心療病之大法也

又曰至人治於未病之先醫家治於已病之後治於未病之先者曰治心曰修養治於已病之後者曰藥餌曰磠晉雖治之法有二而病之源則一未必不由因心而生也

GIẢN THỂ (CÓ CHẤM CÂU)

以道疗病

臞仙曰: 古之神圣之医, 能疗人之心, 预使不致于有疾. 今之医者,惟知疗人之疾,而不知疗人之心. 是犹捨本逐末, 不穷其源而攻其流, 欲求疾愈不亦愚乎? 虽一时侥倖而安之. 此则世俗之庸医, 不足取也.

太白眞人曰: 欲治其疾,先治其心, 必正其心,乃资于道. 使病者尽去心中疑虑,思想, 一切妄念 ,一切不平, 一切人我, 悔悟平生所为过恶 . 便当放下身心, 以我之天而合所事之天, 久之遂凝于神,则自然心君泰宁, 性地和平. 知世间万事皆是空虚, 终日营为皆是妄想 ,知我身皆是虚幻, 祸福皆是无有, 生死皆是一梦.慨然领悟,顿然解释,则心地自然淸净, 疾病自然安痊. 能如是,则药未到口, 病已忘矣. 此眞人以道治心,疗病之大法也○又曰: 至人治于未病之先, 医家治于已病之后. 治于未病之先者曰治心,曰修养. 治于已病之后者,曰药饵,曰砭炳. 虽治之法有二,而病之源则一, 未必不由因心而生也.

One Reply to “Dưỡng sinh theo Đông Y Bảo Giám: DÙNG ĐẠO TRỊ BỆNH”

Phan Công Tuấn viết:

26/10/2023 lúc 19:57

Chú thích: Theo tra cứu của tôi, Cù Tiên, chính là tên hiệu của CHU QUYỀN, xem Từ điển Nho Phật Đạo (khả năng đọc/ xếp chữ nhầm Cù Tiên 臞仙 thành Diệu Tiên 矅仙) và Bách độ Bách khoa.

Reply

Trang nhà LƯƠNG Y PHAN CÔNG TUẤN