Trang nhà LƯƠNG Y PHAN CÔNG TUẤN

– Chào bác Lang Vè, lâu quá bữa ni mới gặp!

– Ừ, dễ 7-8 năm rồi, từ thời chú Phan Lang cất kéo khóa meo, thôi làm biên tập báo Cây thuốc tới chừ.

– Dạ, đâu lâu dữ rứa, mới từ khi em gác bút đóng tiệm “phương hay thuốc quý” báo ĐN cuối tuần cách đây 3-4 năm thôi mà!

– Ừ hĩ, ở cái tuổi U60 ni nhiều khi 3-4 năm với 7-8 năm cũng không khác mấy.

– À, mà bác làm chi đêm hôm lọ mọ đóng ngõ rào cổng thế này?

– Thì đề phòng kẻ trộm đột nhập chú à.

– Đúng là mất bò mới lo làm chuồng, nghe đâu đêm qua kẻ trộm vào lục tung nhà bác Lang Vè rồi mà ?

– Thì đúng rứa, nhưng mà trải ba bốn tháng phong tỏa với giãn cách, giữa thanh thiên bạch nhật tui tìm không thấy hào cắc mô thì làm răng đêm hôm kẻ trộm mò đâu ra được. Nên cuối cùng chúng nó phải bỏ về sau khi ném lại mấy câu chưởi thầm: nhà chi như cái đách, đụng đâu cũng toàn sách, may quên đem bật lửa, không thì cho cháy sạch…

– Ha ha, bác Lang Vè vui tính rứa, mà răng vẫn phải lo chuyện rào cổng đóng ngõ thế này?

– Ừ, thì đôi khi cũng quan tâm hưởng ứng mấy chỉ thị nghị quyết chống dịch một chút với bà con, như kiểu F0 không triệu chứng vẫn phải uống thuốc thôi, cho dù không muốn sống vẫn phải uống cho người khác sống vậy.

– Thì ra bác Lang Vè đang tâm tư cái quyết định ban hành hướng dẫn tạm thời sử dụng y dược cổ truyền để phòng chống dịch COVID-19.

– Rứa tui hỏi chú khi trộm đã vào nhà mà cứ mãi lo xây kín cổng cao tường … thì liệu có ích lợi chi không? Bởi lẽ ai cũng biết Ngọc bình phong tán là bài thuốc bổ có công năng ích khí, cố biểu, chỉ hãn; thường dùng chủ trị các chứng biểu hư ra mồ hôi nhiều, sợ gió khi ra mồ hôi, sắc mặt trắng bợt, lưỡi nhạt, rêu trắng mỏng, mạch phù hư; chữa người ốm yếu lâu ngày, tấu lý không bền chặt, dễ bị cảm mạo. Những người không có các triệu chứng biểu hư vệ khí kém liệu có nên nhắm mắt bổ ngang bổ ngửa bổ nhào… không?

– Nhưng mà các bậc hiền triết Đông y vẫn thường nhắc nhở “Thánh nhân trị vị bệnh” – bậc thầy giỏi trị bệnh từ khi chưa có bệnh ?

– “Trị vị bệnh” không có nghĩa đem thuốc chữa bệnh cho người chưa có triệu chứng bệnh uống một cách bừa bãi kiểu múa gậy vườn hoang để thị uy cho kẻ trộm đừng vào ! Đọc sách phương tể học sẽ thấy các bài Sâm tô ẩm, Nhân sâm bại độc hay Đạt nguyên ẩm đều là thuốc chữa bệnh với những chủ chứng ngoại cảm rõ ràng, nếu chưa có triệu chứng của phương đó thì chớ có dùng.

– Thế theo bác Lang Vè trường hợp F0 không triệu chứng thì điều trị thế nào ?

– Theo tui F0 không triệu chứng không phải là bệnh nhân, họ là người lành mang mầm bệnh, chỉ cần dinh dưỡng đầy đủ, dưỡng sinh lành mạnh, theo dõi sức khỏe, thực hiện nghiêm các biện pháp vệ sinh phòng bệnh tại nhà là ổn. Nếu phải dùng thuốc, chỉ cần các bài thuốc hòa hoãn nhẹ nhàng như kiểu dùng Toa căn bản để điều hòa cơ thể, hay Bất hoán kim chính khí tán (bài đầu tiên trong Thập tam phương gia giảm của Tuệ Tĩnh) để điều hòa tỳ vị, vận hóa thức ăn tốt khiến chính khí đủ đầy, có thể đề kháng các tác nhân gây bệnh theo nguyên lý “chính khí nội tồn, tà bất khả can”.

– Hình như có một danh y xứ Quảng từng sử dụng bài Bất hoán kim… để phòng chống dịch ?

– Đúng vậy, ngày mới học thuốc tôi được một đàn anh giới thiệu nhà thuốc Hồng Đào có bài thuốc phòng chống dịch bệnh sơn lam chướng khí nổi tiếng, được người dân các vùng tản cư trong 9 năm kháng chiến chống Pháp ở Quảng Nam – Đà Nẵng sử dụng rất hiệu quả. Qua tiếp cận chủ nhân nhà thuốc vốn là ái nữ của Danh y Lương Trọng Hối (1888-1969) và tìm hiểu thêm nhiều nguồn tài liệu, tui được biết đó chính là bài Bất hoán kim chính khí tán.

Qua gần 30 năm nghiên cứu ứng dụng, gần đây tui đã chuyển giao kinh nghiệm cho bệnh viện YHCT thành phố để sản xuất đại trà phục vụ cộng đồng, không chỉ phòng trị bệnh cho người đến các vùng dịch, hay vào rừng núi ẩm thấp, hay đến chỗ ở mới không quen thủy thổ, dễ bị ngã nước, sốt rét, ôn dịch, rối loạn tiêu hóa,… trong đó đặc biệt thích hợp với hội chứng ruột kích thích hay viêm đại tràng mạn tính, được nhiều bệnh nhân tín nhiệm.

– Chúc mừng bác Lang Vè và bệnh viện có sản phẩm mới hỗ trợ phòng dịch và điều trị bệnh, điều này cũng đã được các cơ quan chức năng bật đèn xanh trong việc ban hành quyết định lần này là căn cứ vào nguồn lực và tình hình thực tiễn tại địa phương, đơn vị để chủ động triển khai ứng dụng y dược cổ truyền trong phòng, chống dịch COVID-19.

– Rứa thì cũng có tín hiệu đáng mừng, vì thầy thuốc Đông y có quyền gia giảm, không còn bị bắt buộc “đỗ nguyên phương” nữa!

PHAN LANG ghi